Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

decreti N N

  • 1 decretum

    , decreti
      решение, постановление

    Dictionary Latin-Russian new > decretum

  • 2 figo

    fīgo, xi, xum, 3 (archaic part. perf. ficta, Lucr. 3, 4; Varr. R. R. 3, 7, 4), v. a. [Gr. sphing-ô, to bind fast; sphigmos, phimos, muzzle; cf. fīlum, for figlum. Curt. Gr. Etym. p. 186; Germ. dick. dicht; Engl. thick. etc., Corss. Krit. Nachtr. p. 233], to fix, fasten, drive or thrust in, attach, affix (class.; cf.: pango, configo, defigo).
    I.
    Lit., constr. aliquid, aliquid in with abl. ( poet. also in with acc., or aliquid with abl. only):

    imbrices medias clavulis,

    Cato, R. R. 21, 3:

    palum in parietem,

    Plaut. Mil. 4, 4, 4:

    mucrones in cive an in hoste,

    Cic. Phil. 14, 3, 6:

    tabulam decreti Caesaris aut beneficii,

    to post up, id. ib. 1, 1, 3; cf. id. ib. 12, 5 fin.:

    Antonius accepta grandi pecunia fixit legem a dictatore comitiis latam,

    i. e. posted it up as having been carried, id. Att. 14, 12, 1; cf.:

    adsentiri, ne qua tabula ullius decreti Caesaris figeretur,

    id. Phil. 1, 1, 3:

    fixit leges pretio atque refixit,

    Verg. A. 6, 622:

    quique aera legum vetustate delapsa, noscerent figerentque,

    Tac. H. 4, 40:

    nec verba minacia aere fixo legebantur,

    Ov. M. 1, 91:

    quam damnatis crucem servis fixeras,

    hadst fixed in the ground, erected, Cic. Verr. 2, 5, 6, § 12:

    feraces plantas humo,

    to plant, set, Verg. G. 4, 115:

    clavos verticibus,

    Hor. C. 3, 24, 5:

    cuneos,

    Plin. 17, 14, 24, § 109 (dub.):

    veribus trementia (frusta),

    to fix on spits, Verg. A. 1, 212:

    spicula pectore,

    Prop. 2, 13, 2 (3, 4, 2 M.);

    for which: harundo in vertice fixa,

    Hor. S. 1, 8, 7:

    cristas vertice,

    Verg. A. 10, 701:

    fumantes taedas sub pectore,

    id. ib. 7, 457:

    notas in collo dente,

    to impress, Tib. 1, 8, 38:

    virus in venas per vulnera,

    injects, Cic. Arat. 432: vestigia, plants his steps, i. e. moves on, Verg. A. 6, 159:

    arma quae fixa in parietibus fuerant,

    fastened up, hung up, Cic. Div. 1, 34, 74; cf.:

    scuta sublime fixa,

    id. ib. 2, 31, 67:

    arma ad postem Herculis,

    Hor. Ep. 1, 1, 5:

    arma thalamo,

    Verg. A. 4, 495:

    arma Troïa hic,

    id. ib. 1, 248:

    clipeum postibus,

    id. ib. 3, 287:

    dona Laurenti Divo,

    id. ib. 12, 768: ID AES AD STATVAM LORICATAM DIVI IVLII, S. C. ap. Plin. Ep. 8, 6, 13:

    qui spolia ex hoste fixa domi haberent,

    Liv. 23, 23, 6; 38, 43, 11:

    navalem coronam fastigio Palatinae domus,

    Suet. Claud. 17:

    luteum opus celsā sub trabe (hirundo),

    Ov. F. 1, 158: ipse summis saxis fixus asperis, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107, and id. Pis. 19, 43 (Trag. v. 413 ed. Vahl.):

    aliquem cruci,

    nail, Quint. 7, 1, 30; Suet. Dom. 10:

    corpus lacerum in crucem (al. cruce),

    Just. 21, 4 fin.:

    figit in virgine vultus,

    fixes, Verg. A. 12, 70:

    oculos solo,

    id. ib. 1, 482:

    oculos in terram,

    Sen. Ep. 11: in poet. transf.:

    oculos horrenda in virgine fixus,

    Verg. A. 11, 507 (cf.:

    defixus lumina vultu,

    id. ib. 6, 156; Tac. A. 3, 1):

    Caesar in silentium fixus,

    Tac. A. 6, 50 (56):

    obstipo capite et figentes lumine terram,

    Pers. 3, 80:

    foribus miser oscula figit,

    kisses, Lucr. 4, 1179:

    oscula dulcia,

    Verg. A. 1, 687:

    sedem Cumis,

    to fix his abode, Juv. 3, 2:

    domos,

    Tac. A. 13, 54.—
    B.
    Transf., to fix by piercing through, to transfix, pierce (cf. configo, II.):

    hunc intorto figit telo,

    Verg. A. 10, 382:

    hunc jaculo acuto,

    Ov. M. 10, 131: hostes telis, Auct. B. Alex. 30 fin.:

    fixisse puellas gestit (Cupido),

    Tib. 2, 1, 71:

    cervos,

    Verg. E. 2, 29:

    dammas,

    id. G. 1, 308; id. A. 5, 515; Sil. 1, 305:

    cutem (clavi),

    Sen. Prov. 3:

    olli per galeam fixo stetit hasta cerebro,

    Verg. A. 12, 537:

    aprum,

    Juv. 1, 23:

    figar a sagitta,

    Ov. H. 16, 278:

    vulnus,

    to inflict, Mart. 1, 61, 4.
    II.
    Trop.
    A.
    To fix, fasten, direct.
    1.
    With in and abl.: ego omnia mea studia, omnem operam, curam, industriam, cogitationem, [p. 749] mentem denique omnem in Milonis consulatu fixi et locavi, Cic. Fam. 2, 6, 3.—
    2.
    With in and acc. (rare):

    fixus in silentium,

    Tac. A. 6, 50.—
    3.
    In other constructions:

    beneficium, quemadmodum dicitur, trabali clavo,

    Cic. Verr. 2, 5, 21, § 53:

    nostras intra te fige querelas,

    Juv. 9, 94:

    penitus hoc se malum fixit,

    Sen. Tranq. 15:

    nequitiae fige modum tuae,

    Hor. C. 3, 15, 2. —
    B.
    (Acc. to I. B.) Of speech, to sting; taunt, rally a person:

    aliquem maledictis,

    Cic. N. D. 1, 34, 93:

    adversarios,

    id. Or. 26, 89.—Hence, fixus, a, um, P. a., fixed, fast, immovable.
    A.
    Lit. (very rare):

    illud maneat et fixum sit,

    Cic. Rab. Post. 9, 25:

    inque tuis nunc Fixa pedum pono pressis vestigia signis,

    i. e. firmly fixed in, Lucr. 3, 4; cf.

    in the foll.: astra,

    the fixed stars, Manil. 2, 35; so,

    flammae,

    Ov. Tr. 4, 3, 15.— Far more freq.,
    B.
    Trop.:

    vestigia (integritatis) non pressa leviter, sed fixa ad memoriam illius provinciae sempiternam,

    Cic. Sest. 5, 13:

    non ita fixum, ut convelli non liceret,

    id. Clu. 45, 126: fixum et statutum, id. Mur., 30, 62; cf.:

    consilium fixum,

    id. Att. 6, 14, 2:

    animo fixum immotumque sedere, ne, etc.,

    Verg. A, 4, 15: fixum est, with a subj.-clause, it is fixed, determined, Sil. 2, 364; 3, 114:

    decretum stabile, fixum, ratum,

    Cic. Ac. 2, 9, 27; cf.:

    ratum, fixum, firmum,

    permanent, id. ib. 2, 46, 141:

    illud fixum in animis vestris tenetote,

    fixed, impressed, id. Balb. 28, 64: quae perpetuo animo meo fixa manebunt, Lepid. ap. Cic. Fam. 10, 34, 3.— Adv.: fixe, fixedly (late Lat.):

    ubi tenacius habitabit et fixius,

    Aug. Ep. 6 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > figo

  • 3 circumspectus [1]

    1. circumspectus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (v. circumspicio), I) überlegt, besonnen, a) passiv, v. Lebl.: verba non c., Ov.: interrogatio c., Quint.: iudicium c., Quint.: circumspectiore curā, Oros.: circumspectissima sanctio decreti, Val. Max. – b) aktiv, umsichtig, v. Pers. (Ggstz. inconsultus, temerarius), canes assidui et c., Col.: est circumspecti hominis etc., Cels.: sive aliquis circumspectior est, Sen. – II) beachtenswert, ansehnlich, ausgezeichnet, honor, Val. Max.: circumspectus genere, Amm.

    lateinisch-deutsches > circumspectus [1]

  • 4 foeditas

    foeditās, ātis, f. (foedus, a, um), die Scheußlichkeit, Abscheulichkeit, Gräßlichkeit, a) in physischer Hinsicht, Alpium, Liv.: vestitus, Cic.: vulnerum, Liv.: sordium ac squaloris, Sen.: odoris intolerabilis foeditas, Cic.: quaedam vix enarrabilis f. (häßliche Blässe), Quint. – Plur., Tert. ad nat. 2, 13. Arnob. 3, 14: superfluae foeditates (Unrat), Arnob. 2, 16. – b) in moral. Hinsicht, turpificati animi, Cic.: decreti, Liv.: tanta f. supplicii, Liv.: cuius indignitati haec etiam f. accesserat, Iustin.: crescit in dies f. (Niederträchtigkeit) utrāque linguā notata, Plin. ep.: se ingenti foeditate maculavit, Vopisc. – Plur., exsecrandae foeditates, Apul. met. 8, 29 extr.: verborum foeditates, häßliche, schmutzige Ausdrücke, Salv. de gub. dei praef. p. 27 M.

    lateinisch-deutsches > foeditas

  • 5 fremo

    fremo, fremuī, fremitum, ere (griech. βρέμω, ich brause, ahd. brëmam, nhd. brumme, ahd. brëmo = nhd. Bremse), ein dumpfes Getöse machen, brummen, summen, dumpf brüllen, -brausen, -rauschen, schnauben, schwirren, I) intr.: a) v. Tieren u. lebl. Subjj.: fremit equus, leo, lupus, Verg.: leo in viros potius quam in feminas fremit, brüllt an, Plin. (vgl. leonum est fremere vel rugire, Sall. fr.): fremit equus, Verg.: fremunt venti, Ov.: fremunt ripae, rauschen, Verg.: v. Abstr., in Ausonia arena terror fremit (brummt, poet. v. Löwen, der die Leute in Schrecken setzt), Mart. – b) v. Menschen = murmeln, sich murmelnd äußern, simul ore fremebant, murmelten beifällig, erhoben ein Beifallsgemurmel, Verg.: laetitiā fremunt, erhoben ein freudiges Gemurmel, Verg.: omnes magno circum ore fremebant, wehklagten laut, Verg.: dira fremens, grimmig die Stimme erhebend, Verg.: acerba fremens, knirschend vor Schmerz, Verg.: adversus iniuriam decreti fremere, seinen Unwillen äußern, Liv.: Volscos Aequosque fremere ob communitam Verruginem, daß V. u. Äqu. unwillig seien wegen usw., Liv.: u. so patres non pro communicatis sed pro amissis honoribus fremere, Liv.: v. der Fama, illa fremens habitat sub nubibus imis, Val. Flacc.: rumor de tibicine fremit in theatro, das Gerücht murmelt, es geht ein dumpfes Gerede über usw., Phaedr. – II) tr.: 1) hermurmeln, murmelnd ertönen-, hören-, vernehmen lassen, im geheimen vor sich od. unter sich äußern, hymenaeum fremunt aequales, Pacuv. fr.: uno omnes eadem ore fremebant, Verg. – m. Acc. u. Infin., falsas esse et a scriba vitiatas (litteras) fremebant, Liv.: adesse legiones gaudio alacres fremunt, Liv. – 2) über etw. murren, unwirsch sein, in Unwillen ausbrechen, seinen Unwillen äußern, etw. unwillig vernehmen lassen, heftig (laut) äußern od. erklären, hoc frementes Galli, Hor.: haec fremunt plebes, Liv.: quae ipsi inter se fremere occulti soliti erant, Liv. – m. Acc. u. Infin., iam vero Arrius consulatum sibi ereptum fremit, Cic.: quem fremunt omnes praevaricatum (esse), den der allgemeine Unwille der unredlichen Prozeßführung bezichtigt, Cic.: iam militibus castra urbemque se oppugnaturos frementibus, Liv.: M. Bruti epistulae frementes fibulas tribunicias ex auro geri, Plin. 33, 39. – 3) murrend sich gegen etwas auflehnen, imperia, Cass. b. Serv. Verg. Aen. 1, 56 (60). – 4) lärmend od. tobend-, laut verlangen, auf etw. bestehen, arma, Verg. Aen. 7, 460 u. 11, 453: bellum, Acc. tr. 488. – m. folg. Acc. u. Infin., Liv. 8, 13, 1: m. folg. ne u. Konj., Tac. ann. 3, 45.

    lateinisch-deutsches > fremo

  • 6 purgatio

    pūrgātio, ōnis, f. (purgo), die Reinigung, I) eig. u. meton.: 1) eig.: cloacarum, Traian. in Plin. ep.: frumenti, Chalcid. Tim.: menstrua, die monatliche Reinigung der Frauen, Plin.: alvi, u. im Zshg. ohne alvi, das Laxieren, Abführen, Cic. – 2) meton.: a) der Abwurf, p. ferri, die Schlacken, Th. Prisc. 1, 1. – b) Plur. purgationes, Abführungsmittel, Cic. ep. 16, 10, 1. – II) übtr.: A) die Berichtigung, Klarstellung, decreti cuiuspiam ex philosophia perperam invulgati purgatio, Gell. 18, 2, 6. – B) die Entschuldigung, Rechtfertigung, Ter., Cic. u.a. – C) die relig. Reinigung von der Sculd, die Sühne, Plin. 15, 135. Fest. 213 (a), 26.

    lateinisch-deutsches > purgatio

  • 7 rescissio

    re-scissio, ōnis, f. (rescindo), die Aufhebung, prioris decreti, ICt.: emptionis, ICt. – übtr., mortis, Tert. de res. carn. 57, 5: sacramentorum violatio atque resc., Augustin. c. Crescon. 2, 8. § 10: Ggstz. institutio, Tert. adv. Marc. 2, 7.

    lateinisch-deutsches > rescissio

  • 8 supprimo

    supprimo, pressī, pressum, ere (sub u. premo), I) herunterdrücken, herabdrücken; dah. 1) in den Grund bohren, navem, Liv. u. Iustin. – 2) zurückhalten, a) = in der Bewegung, im Laufe einhalten, aufhalten, anhalten, zurückhalten, Einhalt tun, hemmen, sanguinem, Cels.: fontem, fontes, verstopfen, Ov.: ebenso calvum, Cels.: classem, Nep.: hostem, Caes.: iter, Caes.: fugam, Ov.: impetum (Angriff) militum, Liv.: vocem = leise reden (Ggstz. vocem attollere), Quint.; u. = schweigen, Ov.: iram, Liv.: iustam iram, Ov.: habenas aërii cursus, Ov.: aegritudinem, Cic. – b) = bei sich behalten, verhehlen, verschweigen, unterdrücken, pecuniam, nummos, unterschlagen, Cic.: famam decreti, Liv.: nomen alcis, Tac.: cetera, Lucan.: nec Anaxagoras quidem supprimendus est, Val. Max.: male coërcitam famam supprimentes augebant, Tac.: omnes illos megistanas et satrapas oblivio alta suppressit, Sen. – II) hinaufdrücken, hinauftreiben (Ggstz. deprimere), Vitr. 9, 1, 4.

    lateinisch-deutsches > supprimo

  • 9 comprobo

    comprobo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] approuver (complètement). [st2]2 [-] montrer comme vrai, prouver, confirmer, justifier, démontrer.
    * * *
    comprobo, āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] approuver (complètement). [st2]2 [-] montrer comme vrai, prouver, confirmer, justifier, démontrer.
    * * *
        Comprobo, comprobas, pen. corr. comprobare. Caesar. Approuver.
    \
        Authoritatem decreti alicuius comprobare. Cic. Homologuer, ou Emologuer.
    \
        Re aliquid comprobare. Terent. Monstrer par effect.
    \
        Comprobare silentio honorem alicuius. Liu. Approuver en n'y contredisant point.
    \
        Testimonio alicuius rem aliquam comprobare. Cic. Prouver.
    \
        Comprobare. Cic. Monstrer estre vray.

    Dictionarium latinogallicum > comprobo

  • 10 circumspectus

    1. circumspectus, a, um, PAdi. m. Compar. u. Superl. (v. circumspicio), I) überlegt, besonnen, a) passiv, v. Lebl.: verba non c., Ov.: interrogatio c., Quint.: iudicium c., Quint.: circumspectiore curā, Oros.: circumspectissima sanctio decreti, Val. Max. – b) aktiv, umsichtig, v. Pers. (Ggstz. inconsultus, temerarius), canes assidui et c., Col.: est circumspecti hominis etc., Cels.: sive aliquis circumspectior est, Sen. – II) beachtenswert, ansehnlich, ausgezeichnet, honor, Val. Max.: circumspectus genere, Amm.
    ————————
    2. circumspectus, ūs, m. (circumspicio), I) das Umherblicken, Umherspähen, cervix flexilis ad circumspectum, Plin. 11, 177: natura circumspectum omnium nobis dedit, das U, nach allen Seiten, Sen. de otio sap. 32, 3. – übtr., das allseitige, umsichtige Erwägen einer Sache, die Aufmerksamkeit auf etw., detinere alqm ab circumspectu rerum aliarum, Liv. 44, 35, 16: malique (mens) in circumspectu stat sine fine sui, Ov. trist. 4, 6, 44. – II) der Umblick, eo se progressos, unde in omnes partes circumspectus esset, Liv. 10, 32, 10. – m. folg. indir. Fragesatz, facilis est circumspectus, unde exeam, quo progrediar, quid ad dextram, quid ad sinistram sit, Cic. Phil. 12, 26.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > circumspectus

  • 11 foeditas

    foeditās, ātis, f. (foedus, a, um), die Scheußlichkeit, Abscheulichkeit, Gräßlichkeit, a) in physischer Hinsicht, Alpium, Liv.: vestitus, Cic.: vulnerum, Liv.: sordium ac squaloris, Sen.: odoris intolerabilis foeditas, Cic.: quaedam vix enarrabilis f. (häßliche Blässe), Quint. – Plur., Tert. ad nat. 2, 13. Arnob. 3, 14: superfluae foeditates (Unrat), Arnob. 2, 16. – b) in moral. Hinsicht, turpificati animi, Cic.: decreti, Liv.: tanta f. supplicii, Liv.: cuius indignitati haec etiam f. accesserat, Iustin.: crescit in dies f. (Niederträchtigkeit) utrāque linguā notata, Plin. ep.: se ingenti foeditate maculavit, Vopisc. – Plur., exsecrandae foeditates, Apul. met. 8, 29 extr.: verborum foeditates, häßliche, schmutzige Ausdrücke, Salv. de gub. dei praef. p. 27 M.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > foeditas

  • 12 fremo

    fremo, fremuī, fremitum, ere (griech. βρέμω, ich brause, ahd. brëmam, nhd. brumme, ahd. brëmo = nhd. Bremse), ein dumpfes Getöse machen, brummen, summen, dumpf brüllen, -brausen, -rauschen, schnauben, schwirren, I) intr.: a) v. Tieren u. lebl. Subjj.: fremit equus, leo, lupus, Verg.: leo in viros potius quam in feminas fremit, brüllt an, Plin. (vgl. leonum est fremere vel rugire, Sall. fr.): fremit equus, Verg.: fremunt venti, Ov.: fremunt ripae, rauschen, Verg.: v. Abstr., in Ausonia arena terror fremit (brummt, poet. v. Löwen, der die Leute in Schrecken setzt), Mart. – b) v. Menschen = murmeln, sich murmelnd äußern, simul ore fremebant, murmelten beifällig, erhoben ein Beifallsgemurmel, Verg.: laetitiā fremunt, erhoben ein freudiges Gemurmel, Verg.: omnes magno circum ore fremebant, wehklagten laut, Verg.: dira fremens, grimmig die Stimme erhebend, Verg.: acerba fremens, knirschend vor Schmerz, Verg.: adversus iniuriam decreti fremere, seinen Unwillen äußern, Liv.: Volscos Aequosque fremere ob communitam Verruginem, daß V. u. Äqu. unwillig seien wegen usw., Liv.: u. so patres non pro communicatis sed pro amissis honoribus fremere, Liv.: v. der Fama, illa fremens habitat sub nubibus imis, Val. Flacc.: rumor de tibicine fremit in theatro, das Gerücht murmelt, es geht ein dumpfes Gerede über
    ————
    usw., Phaedr. – II) tr.: 1) hermurmeln, murmelnd ertönen-, hören-, vernehmen lassen, im geheimen vor sich od. unter sich äußern, hymenaeum fremunt aequales, Pacuv. fr.: uno omnes eadem ore fremebant, Verg. – m. Acc. u. Infin., falsas esse et a scriba vitiatas (litteras) fremebant, Liv.: adesse legiones gaudio alacres fremunt, Liv. – 2) über etw. murren, unwirsch sein, in Unwillen ausbrechen, seinen Unwillen äußern, etw. unwillig vernehmen lassen, heftig (laut) äußern od. erklären, hoc frementes Galli, Hor.: haec fremunt plebes, Liv.: quae ipsi inter se fremere occulti soliti erant, Liv. – m. Acc. u. Infin., iam vero Arrius consulatum sibi ereptum fremit, Cic.: quem fremunt omnes praevaricatum (esse), den der allgemeine Unwille der unredlichen Prozeßführung bezichtigt, Cic.: iam militibus castra urbemque se oppugnaturos frementibus, Liv.: M. Bruti epistulae frementes fibulas tribunicias ex auro geri, Plin. 33, 39. – 3) murrend sich gegen etwas auflehnen, imperia, Cass. b. Serv. Verg. Aen. 1, 56 (60). – 4) lärmend od. tobend-, laut verlangen, auf etw. bestehen, arma, Verg. Aen. 7, 460 u. 11, 453: bellum, Acc. tr. 488. – m. folg. Acc. u. Infin., Liv. 8, 13, 1: m. folg. ne u. Konj., Tac. ann. 3, 45.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fremo

  • 13 purgatio

    pūrgātio, ōnis, f. (purgo), die Reinigung, I) eig. u. meton.: 1) eig.: cloacarum, Traian. in Plin. ep.: frumenti, Chalcid. Tim.: menstrua, die monatliche Reinigung der Frauen, Plin.: alvi, u. im Zshg. ohne alvi, das Laxieren, Abführen, Cic. – 2) meton.: a) der Abwurf, p. ferri, die Schlacken, Th. Prisc. 1, 1. – b) Plur. purgationes, Abführungsmittel, Cic. ep. 16, 10, 1. – II) übtr.: A) die Berichtigung, Klarstellung, decreti cuiuspiam ex philosophia perperam invulgati purgatio, Gell. 18, 2, 6. – B) die Entschuldigung, Rechtfertigung, Ter., Cic. u.a. – C) die relig. Reinigung von der Sculd, die Sühne, Plin. 15, 135. Fest. 213 (a), 26.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > purgatio

  • 14 rescissio

    re-scissio, ōnis, f. (rescindo), die Aufhebung, prioris decreti, ICt.: emptionis, ICt. – übtr., mortis, Tert. de res. carn. 57, 5: sacramentorum violatio atque resc., Augustin. c. Crescon. 2, 8. § 10: Ggstz. institutio, Tert. adv. Marc. 2, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > rescissio

  • 15 supprimo

    supprimo, pressī, pressum, ere (sub u. premo), I) herunterdrücken, herabdrücken; dah. 1) in den Grund bohren, navem, Liv. u. Iustin. – 2) zurückhalten, a) = in der Bewegung, im Laufe einhalten, aufhalten, anhalten, zurückhalten, Einhalt tun, hemmen, sanguinem, Cels.: fontem, fontes, verstopfen, Ov.: ebenso calvum, Cels.: classem, Nep.: hostem, Caes.: iter, Caes.: fugam, Ov.: impetum (Angriff) militum, Liv.: vocem = leise reden (Ggstz. vocem attollere), Quint.; u. = schweigen, Ov.: iram, Liv.: iustam iram, Ov.: habenas aërii cursus, Ov.: aegritudinem, Cic. – b) = bei sich behalten, verhehlen, verschweigen, unterdrücken, pecuniam, nummos, unterschlagen, Cic.: famam decreti, Liv.: nomen alcis, Tac.: cetera, Lucan.: nec Anaxagoras quidem supprimendus est, Val. Max.: male coërcitam famam supprimentes augebant, Tac.: omnes illos megistanas et satrapas oblivio alta suppressit, Sen. – II) hinaufdrücken, hinauftreiben (Ggstz. deprimere), Vitr. 9, 1, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > supprimo

  • 16 auctoritas

    1) уважение, достоинство, а) вооб.напр. dignitatis auct. (1. 19 § 1, D. 1, 18);

    dignitatis et auct. (1. 3 § 2. D. 22, 5. 1. 5. D. 36, 1);

    auctoritas populi (Gai. I. 21a. II. 98. III. 224 (praetoris);

    b) в особ. научное значение, авторитет, propter auct. Hippocratis (1. 12. D. 1, 5), именно о праве, auct. prudentium(1. 7. pr. D. 1, 1), constituentium (1. 16. D. 1, 3), veterum (1. 51. § 1. D. 9, 2)

    2) значение источника права, или сила суд. решения, auct. rerum perpetuo similiter judieat. (1. 38. D. 1, 3), legis (1. 11 § 1. D. 24, 2);

    juris (1. 2 § 47. D. 2, 2. 1. 112 § 4. D. 30), sententiae (1. 16 § 6. D 10, 1), rei judicatae (1. 3 § 3. D. 27, 9. 1. 14. § 1. D. 49, 1), judicati (1. 7. C. 7, 45. 1. 4 C. 7, 46).

    3) постановление, определение источника права, juris auct., юрид. начало, правило (1. 36 D. 40, 7. 1. 20 D. 40, 9);

    auct. S Cti (1. 9. D. 27, 9. 1. 3 § 1. D. 47, 22), decreti (1. 50. D. 36, 1), rescripti (1. 5. C. 8, 56);

    legum (1. 13. C. 1, 18. 1. 13. C. 8, 36), legis falcid. (1. 10 C. 3, 36).

    4) соизволение, приказ императора или сановников, auctoritate Principis adoptare (1. 2 pr. D. 1,7);

    ex auct. Princip. agrum tenere (1. 63 § 4. D. 41, 1);

    judicem dare (1. 3. D. 49, 3);

    sine Praetoris auct. restituere etc. (1. 5 § 4. 5. 8. D. 27, 9); (1. 26 D. 3, 5);

    patris auct. (1. 9. pr. D. 23, 2): sua auctor. bona distrahere (1. 6 § 2. D. 42, 1); особ. удостоверение опекуна при совершении малолетним юрид. актов (tit. D. 26, 8).

    5) юрид. значение фактических отношений и положений (1. 26. D. 39, 3). 6) приобретение права от т. н. auctor;

    instrumentum auctoritatis, документ купли-продажи, купчая (1. 43 pr. D. 13, 7).

    7) ответственность auctor a по очистке (Рaul. II. 17. § 1, 3: тж. право требовать от auctor, a вознаграждения за evictio (1. 76 D. 21, 2). 8) титул сановников (1. 5. C. Th. 7, 7).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > auctoritas

  • 17 interponere

    1) ставить между, вставлять: a) interpositum esse, лежать, стоять: между б) строениями (1. 7 § 1 D. 8, 4), в) о времени (1. 33 D. 23, 2. 1. 4 D. 37, 10. 1. 135 § 2 D. 45, 1. 1. 6 § 3 D. 45, 2. 1. 23 § 4 D. 48, 5);

    b)interpon. aliquem, представить заступника (1. 32 § 2 D. 16, 1. 1. 5 pr. 1. 11 § 6-8 D. 24, 1. 1. 14 D. 42, 8);

    interpositus curator, procurator (1. 32 § 4 D. 26, 7. 1. 3 pr. D 46, 8);

    interposita persona s. interpositus, представитель, посредник (1. 18 D. 23, 1. 1. 5 § 2 D. 24, 1. 1. 57 D. 35, 1. 1. 12 D. 38, 5. 1. 4 D. 39, 5);

    c) se interpon. б) взять на себя чужой долг (1. 6. § 1. 1. 23 C. 4, 29); в) вмешиваться (1. 16 § 3 1. 24 § 1 D. 4, 4. 1. 3 § 1 D. 4, 8. 1. 5 § 2 D. 24, 3. 1. 15 § 7 D. 42, 1); такое значение имеют: interp. auctoritatem suam (1. 2 § 2 D. 50, 2);

    officium suum (1. 30 D. 10, 2. 1. 5 D. 40, 12); г) заниматься, negotiis se interp. (1. 8 § 2 D. 50, 7);

    d) interpon. appellationem, provocationem, обжаловать решение (1. 18. 24 § 1. 1. 28 pr. D. 49, 1. 1. 1 pr. D. 49, 6. 1. un. pr. § 5 D. 49, 7);

    e) interponi, являться, inimicitiae interpositae (1. 3 § 11 D. 34, 4);

    nuptiae interpos. (1. 21 D. 40, 9).

    2) особ. о совершени а) юридич. акта, действия, interp. cautionem, tutelam (1. 15 § 1. 1. 11 D. 7, 9. 1. 57 D. 24, 3. 1. 8 pr. D. 31. 1. 71 pr. D. 35, 1. 1. 32 D. 39, 2);

    satisdationem (1. 67 D. 35, 1. 1. 3 § 10 D. 35, 3. 1. 20 § 1 D. 39, 1);

    stipu. lationem (1. 5 D. 2, 15. 1. 1 § 1 D. 7, 91. 36 D. 19, 1. 1. 20 D. 21, 1. 1. 23. 24. pr. D. 39, 2. 1. 48 D. 42, 1);

    obligationem (1. 12 § 1 D. 20, 5);

    pactum (1. 1 eod. 1. 3 D. 20, 3. 1. 5 pr. D. 20, 6. 1. 12 § 1 D. 23, 4);

    contractum (1. 73 pr. D. 36, 1);

    locationem (1. 44 D. 46, 1);

    donationem (1. 40 D. 39, 6);

    delegationem (1. 40 § 2 D. 2, 14);

    acceptil ationem (1. 13 § 6 D. 46, 4);

    b) об обещании: tacitam fidem interp. (1. 46 D. 5, 3. 1. 10 § 2 D. 34, 9); об объявлении воли: interp. testationem voluntatis contrariae (1. 16 D. 14, 6); с) об исполнении присяги: iusiur. interpositum (1. 28 § 1 1. 40. 42. pr. D. 12, 2);

    d) о составлении письменного акта: interp. instrumentum (1. 35 D. 2, 14. 1. 72 D. 21, 2. 1. 134 pr. D. 45, 1);

    scripturam (1. 61 pr. D. 44, 7);

    e) об удостоверении опекуна при совершении малолетним юридич. актов, auctoritas tutoris (1. 18 pr. D. 26, 7. 1. 9 § 5. 1. 13 D. 26, 8. 1. 25 § 4 D. 29, 2);

    f) об издании декрета (1. 29 § 2 D. 4, 4. 1. 5. 7 § 1 D. 26, 3. 1. 7 § 1 D. 27, 10. 1. 6. 7 § 7 D. 37, 10);

    interpositio decreti (1. 18 C. 5, 71. 1. 4 C. 5, 72. 1. 3 C. 5, 73);

    g) о совершении противоправного действия: fraus interposita (1. 3 § 2 D. 49, 14);

    dolus interpositus (1. 1 C. 5, 12).

    3) прибавлять, apponere: conditio interposita (1. 31 D. 44, 7).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > interponere

  • 18 dēcrētum

        dēcrētum ī, n    [decerno], a decree, decision, ordinance, vote, resolution: Hoc decreto eum consul senatu prohibuit, in pursuance of, Cs.: decreta vendere: recito decretum: decurionum: decretum fit, uti, etc., S. — A resolve, determination, plan: inter haec decreta, S.: decretum consulis subvortere, S.— A principle, doctrine, dogma.
    * * *
    dogma, principle, doctrine; idea held w/conviction; course of action, resolve; decree, ordinance; legal decision, vertict, order (judge), sentence; vote

    Latin-English dictionary > dēcrētum

  • 19 circumspicio

    circum-spĭcĭo, exi, ectum, 3 ( perf. sync. circumspexti, Ter. Ad. 4, 5, 55; inf. sync. circumspexe, Varr. ap. Non. p. 106, 16, or Sat. Men. 82), v. n. and a. (class.).
    I.
    Neutr., to look about one ' s self, to cast a look around; or, with an obj.-clause, to observe, see, look about:

    circumspicedum, numquis est, Sermonem nostrum quiaucupet,

    see whether there is any one, Plaut. Most. 2, 2, 41; 2, 2, 43; Ter. And. 2, 2, 20;

    Varr. l. l.: suus conjux ubi sit circumspicit,

    Ov. M. 1, 605:

    circumspicere late,

    Quint. 10, 3, 29:

    num quid circumspexti?

    Ter. Ad. 4, 5, 55:

    diversi circumspiciunt,

    Verg. A. 9, 416:

    qui in auspicium adhibetur nec suspicit nec circumspicit,

    Cic. Div. 2, 34, 72:

    circumspicit, aestuat, of one in trouble or perplexity,

    id. Rosc. Com. 14, 43; cf. Liv. 21, 22, 7.—
    (β).
    Sometimes circumspicere se, to look about one ' s self:

    circumspicedum te, ne quis adsit arbiter,

    Plaut. Trin. 1, 2, 109; Varr. ap. Non. p. 106, 16;

    Auct. B. Afr. 47: numquamne te circumspicies?

    Cic. Par. 4, 2, 30.—In partic., to look about one ' s self with haughtiness; to think highly of one ' s self:

    usque eone te diligis et magnifice circumspicis?

    Cic. Rosc. Com. 2, 5;

    and trop. of language: Romanus sermo magis se circumspicit et aestimat praebetque aestimandum,

    Sen. Ep. 40, 11.—
    B.
    Trop., to exercise foresight, be cautious, take heed:

    esse circumspiciendum diligenter, ut, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10: cui mandetis (rempublicam) circumspicite [p. 342] Sall. H. 2, 41, 10 Dietsch.—Esp. freq.,
    II.
    Act., to view on all sides, to survey:

    cum sua quisque miles circumspiceret,

    looked carefully to see, Caes. B. G. 5, 31; Liv. 9, 28, 5:

    tam latā acie ne ex medio quidem cornua sua circumspicere poterant,

    Liv. 37, 41, 4:

    lucos,

    Ov. M. 5, 265:

    amictus,

    to review, id. ib. 4, 318; so,

    habitum suum,

    Plin. Ep. 4, 11, 3; cf. under circumspectus, adv.—
    2.
    To descry, get sight of by looking around:

    saxum circumspicit ingens,

    Verg. A. 12, 896:

    Athin,

    Ov. M. 5, 72.—
    B.
    Transf., of things:

    in latus omne patens turris circumspicit undas,

    Ov. H. 6, 69.—
    C.
    Trop.
    1.
    To view something mentally, to survey, ponder upon, weigh, consider (syn.:

    considero, perpendo): reliqua ejus consilia animo circumspiciebat,

    Caes. B. G. 6, 5:

    circumspicite paulisper mentibus vestris hosce ipsos homines,

    Cic. Sull. 25, 70; cf.

    se,

    id. Par. 4, 2, 30:

    neque temere consulem saltatorem vocare, sed circumspicere, quibus praeterea vitiis adfectum esse necesse sit eum, etc.,

    id. Mur. 6, 13.—So with rel. -clause, Sall. H. 2, 41 Dietsch; Sen. Ep. 70, 5; Calp. Ecl. 5, 95:

    circumspectis rebus omnibus rationibusque subductis summam feci,

    Cic. Fam. 1, 9, 10:

    permulta sunt in causis circumspicienda, ne quid offendas,

    id. de Or. 2, 74, 301; id. Agr. 1, 8, 23; id. Fam. 5, 13, 3:

    circumspicite celeriter animo, qui sint rerum exitus consecuti,

    id. Leg. 2, 17, 42:

    vide, quaere, circumspice, si quis est forte ex eā provinciā qui te nolit perisse,

    id. Verr. 2, 3, 77, § 180; id. Clu. 53, 147; id. Cat. 4, 2, 4; Liv. 23, 20, 6; cf. Tac. H. 2, 6; Suet. Aug. 63.—With ut and subj., Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10; Ov. Tr. 1, 1, 87:

    cum circumspicerent Patres quosnam consules facerent,

    Liv. 27, 34, 1.—
    2.
    To look about for something with desire, to seek for, etc. (so mostly since the Aug. per.):

    nec, sicut aestivas aves, statim auctumno tecta ac recessum circumspicere,

    Liv. 5, 6, 2; 7, 14, 6:

    externa auxilia,

    id. 1, 30, 6; cf. Just. 22, 5, 4:

    fugam,

    Tac. A. 14, 35; Just. 2, 12, 26:

    novas belli causas,

    id. 31, 1, 8; Verg. G. 3, 390; Plin. Ep. 3, 3, 3:

    peregrinos reges sibi,

    Just. 40, 1, 1; 22, 5, 4:

    viresque suas circumspectantes his validiores,

    Amm. 22, 8, 18.—Hence, circumspectus, a, um, P. a.
    A.
    Of things, weighed with care, well considered, guarded, circumspect (perh. not ante - Aug.):

    verba non circumspecta,

    Ov. F. 5, 539:

    judicium,

    Quint. 10, 1, 26:

    interrogatio,

    id. 5, 7, 31:

    moderatio animi,

    Val. Max. 4, 3, 4:

    circumspectissima sanctio decreti,

    id. 1, 1, 20.—
    2.
    Transf. to the person who carefully weighs a thing, circumspect, considerate, cautious, wary, provident, heedful:

    modo circumspectus et sagax, modo inconsultus et praeceps,

    Suet. Claud. 15:

    circumspectissimus et prudentissimus princeps,

    id. Tib. 21:

    tenues et circumspecti,

    Quint. 12, 10, 23; Cels. 3, 9 fin.:

    omnes,

    Col. 1, 8, 16; 1, 7, 12:

    sive aliquis circumspectior est,

    Sen. Q. N. 5, 1, 5.—Of dogs:

    assidui et circumspecti magis quam temeraril,

    Col. 7, 12, 5.—
    B.
    In late Lat., worthy of consideration, respected, distinguished:

    circumspectum et verecundum nomen populi Romani,

    Amm. 14, 6, 6:

    colores,

    id. 28, 4, 12:

    circumspectus genere, famā potentiāque,

    id. 18, 10, 1.—Hence, circumspectē, adv., with consideration, with mature deliberation, warily, cautiously, considerately, circumspectly, etc.:

    circumspecte compositeque indutus et amictus,

    Gell. 1, 5, 2 (cf. supra, II. D.):

    circumspecte vestiti,

    Amm. 27, 3, 14:

    circumspecte facti versus,

    Gell. 9, 10, 6:

    facere aliquid,

    Dig. 4, 4, 7, § 8: parcius et circumspectius faciendum est, * Quint. 9, 2, 69:

    circumspectius donare, eligere eos, in quos merita conferantur,

    Sen. Ben. 3, 14, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > circumspicio

  • 20 rescissio

    rēscissĭo, ōnis, f. [rescindo, II.), a making void, annulling, rescinding, rescission (in jurid. and eccl. Lat.).
    I.
    Lit.:

    prioris decreti,

    Dig. 50, 9, 5:

    emptionis,

    ib. 43, 24, 11 fin.:

    emancipationis,

    ib. 37, 4, 3.—
    II.
    Trop.:

    mortis,

    Tert. Res. Carn. 57, 5; cf. id. adv. Marc. 2, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > rescissio

См. также в других словарях:

  • DECRET — decreti, decreto …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Kingdom of the Two Sicilies — For other uses, see Two Sicilies (disambiguation). Kingdom of the Two Sicilies Regno delle Due Sicilie (it) Regno d’’e Doje Sicilie (nap) Regnu dî Dui Sicili (scn) …   Wikipedia

  • The People of Freedom — Infobox Italian political party name english = The People of Freedom leader = Silvio Berlusconi leader1 title = leader1 name = leader2 title = leader2 name = leader3 title = leader3 name = leader4 title = leader4 name = foundation = 18 November… …   Wikipedia

  • Natale Bonifacio — de Sebenico (1537/1538 23 February 1592), (of Šibenik, where he was born and died) was a producer of engravings and woodcuts in Rome, where he lived and worked for most of his life. Contents 1 Exhibitions 2 Bibliography 3 Notes …   Wikipedia

  • Italienische Politik — Italien ist eine parlamentarische Republik. Inhaltsverzeichnis 1 Vorgeschichte: das Königreich Italien 1.1 Staatsaufbau 1.2 Wahlsystem 1.3 Parteiensystem 1.4 …   Deutsch Wikipedia

  • Politisches System Italiens — Italien ist eine parlamentarische Republik. Inhaltsverzeichnis 1 Vorgeschichte: das Königreich Italien 1.1 Staatsaufbau 1.2 Wahlsystem 1.3 Parteiensystem …   Deutsch Wikipedia

  • Juan Pablo II — Papa de la Iglesia católica Juan Pablo II. 16 de octubre de 1978 –  …   Wikipedia Español

  • Renato Balduzzi — (* 12. Februar 1955 in Voghera) ist ein italienischer Rechtswissenschaftler und Politiker. Er wurde am 16. November 2011 vom italienischen Ministerpräsidenten Mario Monti zum italienischen Gesundheitsminister ernannt.[1] Inhaltsverzeichnis 1… …   Deutsch Wikipedia

  • Manfred Pinzger — Senator Manfred Pinzger mit Kammerabgeordneten Siegfried Brugger Manfred Pinzger (* 5. November 1959 in Schlanders) ist ein italienischer Politiker und Mitglied der Südtiroler Volkspartei (SVP). Seit 2006 ist Pinzger Senator und als solcher… …   Deutsch Wikipedia

  • premessa — pre·més·sa s.f. CO 1a. asserzione, osservazione che si formula prima del discorso principale per chiarimento o per informazione o come punto di partenza di un argomentazione: fare una premessa, entrare subito in argomento senza tante premesse… …   Dizionario italiano

  • Rosetta Stone — For other uses, see Rosetta Stone (disambiguation). The Rosetta Stone in the British Museum The Rosetta Stone is an ancient Egyptian granodiorite stele …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»